Liczby w nawiasach kwadratowych stanowią odesłanie do odpowiedniej strony kompendium, gdzie można znaleźć rozwinięcie danej kwestii. Komendy (14) i Modlitwy ministranta

Znajomość niżej podanych komend i modlitw obowiązuje wszystkich członków Liturgicznej Służby Ołtarza.

W jakim celu stosuje się komendy? Komendy są wydawane przez ceremoniarzy w celu pokierowania przebiegiem liturgii. [51]

W jakim języku podawane są ministrantom komendy? Komendy zazwyczaj podaje się po łacinie. [51]

Kiedy można użyć polskich odpowiedników komend? Języka polskiego używa się wtedy, gdy ministrant mógłby nie zrozumieć którejś z komend lub gdy polecenie jest bardziej rozbudowane. [51]

Jak brzmią podstawowe komendy łacińskie oraz ich tłumaczenia?

Silencium! - Cisza!

Impositio incensi -Zasypanie kadzidła

Benedicite Deus - Błogosław Boże

Inclinatio (cruci) - Pokłon (krzyżowi)

Vertant - Obrót

Procedamus - Idziemy w procesji

Flectant - Przyklęknięcie

Surgant - Wstajemy

Sedant - SiadamyBogu n

Deo gratias - Bogu niech będą dzięki

Reverentia celebranti - Pokłon celebransowi [51]

Modlitwa przed Mszą świętą:

Oto za chwilę przystąpię do ołtarza Bożego, do Boga, który rozwesela młodość moją. Do świętej przystępuję służby. Chcę je dobrze pełnić. Proszę Cię, Panie Jezu, o łaskę skupienia, by myśli moje były przy Tobie, by oczy moje były zwrócone na ołtarz, a serce moje oddane tylko Tobie. Amen.

Modlitwa po Mszy świętej:

Boże, którego dobroć powołała mnie do Twej służby, spraw, bym uświęcony uczestnictwem w Twych tajemnicach, przez dzień dzisiejszy i całe me życie szedł tylko drogą zbawienia. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Do egzaminu na choralistę:

Od jakiego słowa pochodzi nazwa „ministrant” i co ono oznacza? Nazwa „ministrant” pochodzi od łacińskiego słowa „ministrare”, które oznacza: pomagać, służyć. [6]

Jak brzmi definicja ministranta? Ministrant jest to członek Ludu Bożego, który w czasie sprawowania obrzędów liturgicznych spełnia posługę w sposób określony przepisami Kościoła. [6]

Gdzie znajdują się ministranci podczas Mszy świętej i czym się wówczas wyróżniają? Ministranci znajdują się w trakcie swojej posługi w prezbiterium. Wyróżniają się spośród pozostałych wiernych strojem liturgicznym. [6]

Kto może zostać ministrantem? Ministrantem zostać może każdy chłopiec gotowy służyć Bogu. [6]

Jak brzmi pozdrowienie ministranckie i jaki tytuł nosi hymn ministrantów? Pozdrowienie ministranckie to: „Króluj nam Chryste” – „Zawsze i wszędzie”. Tytuł hymnu ministrantów brzmi: „Króluj nam Chryste”. [7]

Czy ministrant poza kościołem może pozwolić sobie na złe zachowanie? Ministrant nigdy nie może zachowywać się niewłaściwie, ponieważ szkodzi to jego wizerunkowi jako osoby służącej przy ołtarzu. [8]

Jakie są cechy dobrego ministranta? Dobry ministrant jest sumienny, pilny i staranny, posiada wiedzę na temat liturgii, nigdy nie spóźnia się na Mszę świętą, dba o swój strój liturgiczny oraz słucha i szanuje starszych ministrantów. [8]

Jak powinno się wykonywać czynności przy ołtarzu? Czynności przy ołtarzu powinno wykonywać się z ostrożnością, dokładnie, we właściwym czasie i bez pospiechu. [8]

Czy przed i w czasie Mszy świętej można rozmawiać? Przed Mszą świętą można rozmawiać tylko w zakrystii i szeptem, a w jej trakcie – w ogóle. [8]

Na czym polega dbałość o własny strój liturgiczny? Dbałość o strój liturgiczny to utrzymywanie go w czystości, godne noszenie i przechowywanie w należytym stanie (w szafie w zakrystii albo w reklamówce). [8]

Czym jest nadgorliwość i dlaczego jest ona zła? Nadgorliwość to chęć uczestniczenia w zbyt wielu posługach podczas jednej liturgii, lekceważenie tego, że inni ministranci też chcą służyć przy ołtarzu. Prowadzi ona do zamieszania. [8]

Jak ministrant musi zachowywać się przy ołtarzu? Czego mu nie wolno? Ministrant musi czynnie włączać się w liturgię (odpowiedzi, śpiew), dbać o odpowiednią postawę i skupić się na sprawowanej Eucharystii. Nie może natomiast rozmawiać, wykonywać niepotrzebnych gestów czy rozglądać się dookoła. [9]

Jak ma się strój i higiena ministranta do jego posługiwania? We Mszy świętej może uczestniczyć tylko ministrant ubrany schludnie – zabronione są krótkie spodnie oraz sandały. Powinien on również dbać o higienę. [9]

W jaki sposób służba przy ołtarzu ma wpływać na życie ministranta? Służba przy ołtarzu powinna skłaniać ministranta do niesienia Boga wszędzie tam, dokąd uda się po opuszczeniu kościoła i do stałego wypełniania Jego woli. [9]

Jak powinien zachowywać się ministrant względem bliźnich? Ministrant każdego powinien szanować i darzyć życzliwością, pomagając mu czynem, słowem oraz modlitwą. [9]

Dlaczego ministrant powinien być posłuszny? Kościół funkcjonuje ponieważ jest posłuszny Panu Jezusowi. On ustanowił Apostołów, aby oni kierowali wspólnotami. Pozostali mieli im być posłuszni w sprawach wiary. Apostołowie przekazywali swoją władzę biskupom. Kościół się rozrastał, potrzeba było więcej osób, które byłyby przełożonymi co raz liczniejszych wspólnot. Także ministranci są włączeni w ten wielki łańcuch odpowiedzialności i posłuszeństwa Panu Jezusowi w ustanowionych przez niego osobach odpowiedzialnych za wspólnoty. [10]

Co jest możliwe dzięki przestrzeganiu zasady posłuszeństwa przez wszystkich ministrantów? Posłuszeństwo zapewnia sprawny przebieg liturgii i pozwala całej asyście radzić sobie w różnych sytuacjach nadzwyczajnych. [10]

Na czym polega praca ministranta nad samym sobą? Ministrant w pracy nad sobą powinien zawierzyć Bożej łasce i przez doskonalenie własnego charakteru stawać się coraz lepszym człowiekiem. [10]

Jaki jest właściwy stosunek ministranta do obowiązków i wyrzeczeń związanych z jego służbą? Ministrant musi pamiętać, co jest dla niego najważniejsze i nigdy nie przedkładać różnych przyjemności nad udział w wyznaczonej Mszy świętej lub zbiórce. [10]

Czym charakteryzuje się dobra modlitwa? Modlitwa, która podoba się Bogu, opiera się na szukaniu z Nim dialogu. Musi ona być szczera, pozbawiona pospiechu i płynąca od serca. [11]

Czy radość jest dla ministranta wskazaną postawą? Ministrant powinien być pogodny i uśmiechnięty, aby pocieszać tym innych oraz przedstawiać chrześcijaństwo jako religię radosną. [11]

Jak ministrant odnosi się do przyrody? Ministrant widzi w świecie dzieła Boga i zachwyca się nimi, a co za tym idzie, szanuje środowisko naturalne. [11]

W jaki sposób ministrant może pomóc osobom nieznającym Boga? Zadaniem ministranta jest niesienie Jezusa wszystkim błądzącym, czyli ewangelizowanie ich. [11]

Czy groźba wykluczenia z grupy towarzyskiej jest powodem, dla którego ministrant może przestać świadczyć o swojej wierze? Możliwość odrzucenia przez innych nie zwalnia ministranta z obowiązku bronienia Bożych przykazań i prawdziwego wizerunku Chrystusa. [11]

Kim powinien stać się ministrant dla swych rówieśników? Dla rówieśników posługujący powinien stanowić wzór do naśladowania i prowadzić ich do Boga. [12]

Jakie działania pozwalają ministrantowi nazywać się prawdziwym patriotą? Ministrant jako patriota musi modlić się za ojczyznę i swych rodaków, przestrzegać prawa, a także służyć krajowi poprzez wypełnianie codziennych obowiązków. [12]

Dlaczego w formacji ministranckiej potrzebna jest hierarchia? Hierarchia jest niezbędna dla dobrej organizacji asysty i uniknięcia nieporozumień. [13]

Czy każdy z ministrantów jest tak samo ważny przy sprawowaniu liturgii? Tak, chociaż poszczególne osoby pełnią przy ołtarzu różne funkcje, to każdy służy Bogu i dlatego jest tak samo potrzebny w liturgii. [13]

Jakie są – od najniższego do najwyższego – stopnie formacyjne w naszej parafii? Stopnie formacyjne w naszej parafii to: aspirant (osoba, która dopiero zgłosiła chęć bycia ministrantem ale na razie rozpoznaje czy na pewno chce nim być, kandydat, choralista, ministrant, lektor, ceremoniarz. [13]

Jakie są stroje liturgiczne dla poszczególnych stopni? Aspiranci nie posiadają własnego stroju. Kandydaci noszą szarfę, choraliści – komżę, ministranci – komżę, sutanelę i pelerynkę, a lektorzy oraz ceremoniarze – albę, cingulum i krzyż. [13]

Czym różni się zakres czynności wykonywanych przez aspiranta i kandydata? Aspirant nie pełni jeszcze żadnych posług, a tylko je obserwuje. Kandydat natomiast może pomagać choralistom i ministrantom w wykonywaniu niektórych ich zadań. [13]

Jaka jest główna funkcja choralistów? Choraliści dzwonkami sygnalizują wiernym, że powinni powstać albo uklęknąć. [13]

Jakie zasady obowiązują przy podziale posług, gdy do Mszy św. nie służy wystarczająca liczba osób? Pierwsza zasada (która obowiązuje zawsze) pozwala posługującemu wykonywać każde zadanie przeznaczone dla stopnia niższego niż jego własny. Druga jest odwrotna: przy braku osób starszych stopniem ich funkcje przechodzą na młodszych. [14]

Czy przy braku wystarczającej liczby posługujących aspiranci i kandydaci mogą wykonywać przy ołtarzu wszystkie obowiązki przeznaczone dla starszych? Aspiranci i kandydaci nie mogą rozłożyć kielicha (uczyni to wtedy sam celebrans). Nie powinni też służyć przy patenie, jeśli ktoś może ich w tym zastąpić. [14]

Jakie wydarzenia z ziemskiego życia Pana Jezusa upamiętnia Msza święta? Msza święta upamiętnia: Ostatnią Wieczerzę, Mękę i Śmierć Chrystusa, Jego Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie.

W jaki sposób Jezus jest obecny podczas Eucharystii? Jezus obecny jest w czasie liturgii w postaciach eucharystycznych (chleb i wino), w Słowie Bożym, w osobie kapłana i w ludzie.

Jak należy godnie uczestniczyć we Mszy świętej? Co gwarantuje pełny udział w niej? Godne uczestniczenie we Mszy świętej polega na angażowaniu się w nią poprzez odpowiedzi, śpiew, słuchanie Słowa Bożego, ale także chwile osobistej modlitwy. Warunkiem pełnego uczestnictwa w Eucharystii jest przystąpienie do Komunii świętej. [15]

Jaki jest cel budowania kościołów? W kościołach wierni mogą zbierać się, aby oddawać cześć swemu Panu. [16]

Co to jest prezbiterium i co się w nim znajduje? Prezbiterium to część kościoła, w którym celebruje się Mszę świętą. Przebywa w nim kapłan z asystą. Znajdują się tam: ołtarz, ambona, miejsce przewodniczenia, miejsca siedzące, a zwykle także tabernakulum. [16]

Jaka jest symbolika ołtarza? Ołtarz symbolizuje Chrystusa. Dlatego zostaje namaszczony krzyżmem i znajduje się obok niego krzyż. Świece ołtarzowe przypominają, że Jezus jest światłością świata, a obrus nawiązuje do stołu, przy którym została spożyta Ostatnia Wieczerza. [16]

Jak nazywają się i co wyrażają trzy główne postawy liturgiczne? Postawy liturgiczne to: postawa stojąca (oznacza gotowość do pełnienia woli Bożej i ludzką wolność), siedząca (wyraża skupienie) oraz klęcząca (symbolizuje uniżenie przed Bogiem). [17]

Podczas których elementów liturgii stosuje się główne postawy? Postawa stojąca obowiązuje w czasie obrzędów wstępnych, aklamacji przed Ewangelią i Ewangelii, w trakcie wyznania wiary i modlitwy powszechnej, od Modlitwy nad darami do śpiewu „Baranku Boży” (z wyjątkiem konsekracji), przy Modlitwie po Komunii oraz podczas obrzędów zakończenia; postawa siedząca w czasie czytań, psalmu responsoryjnego, homilii, przygotowania darów i ogłoszeń; postawa klęcząca w trakcie epiklezy, konsekracji oraz słów: „Oto Baranek Boży” – „Panie, nie jestem godzien”. [17]

Które znaki i czynności można nazwać gestami liturgicznymi? Do gestów liturgicznych zalicza się: znak krzyża, potrójny znak krzyża, bicie się w piersi, przyklęknięcie, ukłon, znak pokoju, złożenie rąk, wzniesienie rąk, nałożenie rąk, pocałunek i okadzenie. [17]

Kiedy w trakcie liturgii wykonuje się znak krzyża i potrójny znak krzyża, a kiedy bije się w piersi? Znak krzyża czyni się na początku Mszy świętej, natomiast potrójny znak krzyża (na czole, ustach i sercu) przed Ewangelią. Bicie się w piersi ma miejsce tylko przy akcie pokutnym. [17]

W których momentach ministranci powinni w czasie Eucharystii przyklęknąć, a w których wykonać pokłon? Przyklęka się przed tabernakulum na początku i końcu Mszy świętej. W pozostałych przypadkach przy przejściu przez środek prezbiterium należy pokłonić się do ołtarza. Skłony czyni się również: przy wymienianiu osób Trójcy świętej, imion Jezusa i Maryi, podczas wyznania wiary oraz wobec niektórych uczestników liturgii. [18]

Kiedy ministranci muszą trzymać ręce złożone? Ministranci muszą mieć ręce złożone przez całą liturgię, chyba że trzymają w nich jakiś przedmiot. [18]

Na jaki czas przed rozpoczęciem Mszy ministranci powinni przybyć do kościoła? Ministranci powinni znajdować się w kościele najpóźniej piętnaście minut przed Mszą, a przy uroczystych celebracjach – wcześniej. [19]

Gdzie najpierw musi udać się ministrant po przyjściu do kościoła? Ministrant w pierwszej kolejności udaje się przed tabernakulum, aby przywitać Pana Boga. [19]

Jakie są zadania członków asysty przed rozpoczęciem celebracji? Posługujący przygotowują wszystkie paramenty potrzebne do liturgii oraz wynoszą je do prezbiterium. Włączają także oświetlenie i nagłośnienie. Na końcu zapalają świece ołtarzowe. [19]

W jaki sposób należy odmawiać modlitwę przed Mszą świętą? Modlitwę przed Mszą świętą trzeba odmawiać powoli, na głos i w tempie jednakowym dla wszystkich. [20]

Jaki jest szyk procesji wejścia? - Szyk procesji wejścia przedstawia się następująco: turyferariusz (po prawej stronie) i nawikulariusz; akolici, a pomiędzy nimi krucyferariusz; pozostali ministranci od najmłodszych do najstarszych stopniem; lektor z Ewangeliarzem; koncelebransi; główny celebrans; diakoni i insygniarze, jeśli celebransem jest biskup; ceremoniarz. [21, 22]

W których momentach Mszy świętej i w jaki sposób używa się dzwonków? - Dzwonków używa się:1. na rozpoczęcie procesji wejścia albo krótkiego wejścia (dzwoni się trzykrotnie sygnaturką) [21, 23],2. podczas konsekracji (pierwszy choralista dzwoni trzykrotnie na zdjęcie palki z kielicha po śpiewie „Święty”, pojedynczo na pierwsze przyklęknięcie celebransa i trzykrotnie na drugie; drugi dzwoni trzykrotnie gongiem na uniesienie, ukazanie i opuszczenie kolejno Hostii i kielicha) [34],3. pod koniec śpiewu „Baranku Boży”, gdy celebrans przyklęka (trzykrotnie) [36],4. kiedy ostatni kapłan chowa po Komunii świętej puszki do tabernakulum i przyklęka (trzykrotnie). [37]

Czym różni się ustawienie ministrantów w procesji wyjścia od ustawienia w procesji wejścia? - W procesji wyjścia nie niesie się kadzielnicy, łódki ani Ewangeliarza, dlatego osoby za nie odpowiedzialne idą wraz z pozostałymi w procesji. [39]

Co robią ministranci po odmówieniu modlitwy po Mszy świętej? - Ministranci sprzątają paramenty z prezbiterium, gaszą świece oraz wyłączają oświetlenie i nagłośnienie. Starsi pomagają celebransom zdjąć szaty liturgiczne. [40]

O czym musi pamiętać posługujący przed opuszczeniem świątyni? - Posługujący, nim wyjdzie, powinien podziękować Panu Bogu za przeżytą Mszę św. [40]

Jakie przygotowania należy poczynić przed wystawieniem Najświętszego Sakramentu? Jeśli przewiduje się adorację Najświętszego Sakramentu, pod koniec Mszy świętej należy zapalić świece obok tabernakulum, włączyć nad nim oświetlenie, przygotować dodatkowy mikrofon oraz ewentualnie przenieść klęcznik przed ołtarz przyścienny. [41]

Kiedy choraliści dzwonią w czasie wystawienia? W czasie nabożeństwa dzwoni się ciągle podczas pieśni „O zbawcza Hostio” i „Przed tak wielkim Sakramentem” oraz przy błogosławieństwie Najświętszym Sakramentem (trzy razy). [41, 42]

Jakie nabożeństwa mają miejsce w trakcie roku liturgicznego? W Wielkim Poście odbywają się nabożeństwa drogi krzyżowej oraz Gorzkich żalów, w maju – nabożeństwa majowe, w czerwcu – nabożeństwa czerwcowe, a w październiku – nabożeństwa różańcowe. [44, 45]

Do czego nawiązuje podział roku liturgicznego? Podział roku liturgicznego nawiązuje do poszczególnych wydarzeń z historii zbawienia, a zwłaszcza z ziemskiego życia Jezusa. [46]

Na jakie części dzieli się rok liturgiczny? Rok liturgiczny dzieli się na: Adwent, Okres Narodzenia Pańskiego, pierwszą część okresu zwykłego, Wielki Post, Święte Triduum Paschalne, Okres Wielkanocny oraz drugą część okresu zwykłego. [46]

Który z obchodów w trakcie roku jest najważniejszy? Centralnym elementem roku liturgicznego jest Triduum Paschalne, czyli pamiątka Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa. [47]

Jakie są poszczególne kolory liturgiczne? Kolory liturgiczne to: biały, zielony, czerwony, fioletowy, różowyi czarny. [49]

Do egzaminu na ministranta:

Czy ministranci mogą pełnić posługę jedynie przy okazji Mszy świętej? Ministranci, oprócz służenia do Mszy, pomagają kapłanowi również podczas różnych nabożeństw, a także sprawowanych osobno sakramentów (np. udzielania Komunii świętej poza Mszą) i sakramentaliów. [6]

Jaka jest najstarsza biblijna funkcja odpowiadająca posłudze ministranckiej? Taką posługę pełniło pokolenie Lewiego (lewici) w Izraelu. Służyli oni Bogu w świątyni jerozolimskiej. [6]

Jak rozwijał się w nowo powstałym Kościele podział posług? Początkowo wszystkie posługi spełniali pomocnicy biskupów – diakoni. Z czasem następowały podziały obowiązków pomiędzy różnych członków danej wspólnoty. W tej sposób powstał m.in. urząd lektora. [6]

Kto mógł zostać ministrantem w średniowieczu? Ministrantem w średniowieczu mogła zostać tylko osoba przygotowująca się do zostania kapłanem. [6]

W jaki sposób poszczególne sobory zmieniały rolę ministranta przy ołtarzu? Można wymienić dwa ważne dla ministrantów sobory: trydencki (XVI w.), który dopuścił wiernych świeckich do posługi przy ołtarzu, oraz watykański II (1962-65), który poprzez reformę liturgii zapoczątkował liczne uczestnictwo asysty w liturgii. [6]Którzy święci są patronami ministrantów? Patroni ministrantów to: św. Dominik Savio, św. Jan Berchmans, św. Alojzy Gonzaga, św. Stanisław Kostka i św. Tarsycjusz. [7]

Z czego wynika szczególna godność ministranta i co można dzięki niej uzyskać? Godność ministranta wiąże się z jego przebywaniem w pobliżu ołtarza. Dzięki niej można dojść do głębokiego zrozumienia tajemnicy Eucharystii i zdobycia kontaktu z Bogiem. [8]

Jaką rolę podczas liturgii spełnia ministrant względem pozostałych wiernych? Ministrant jest dla wiernych przykładem właściwego przeżywania Mszy świętej oraz pokazuje, że liturgia nie dotyczy tylko kapłana,a wszystkich zgromadzonych. [8]

Jakie relacje mają panować we wspólnocie ministranckiej? We wspólnocie ministranckiej należy utrzymywać przyjazne relacje oparte na miłości bliźniego, wyrażające się między innymi we wzajemnej pomocy. [9]

Jakie jest błędne podejście do wyższych stopni w formacji ministranckiej? Ministrant nigdy nie może egoistycznie piąć się w górę hierarchii, zapominając o prawdziwym znaczeniu swojej posługi. [10]

Dlaczego rutyna stanowi poważne zagrożenie dla osoby służącej przy ołtarzu? Popadnięcie w rutynę jest dla ministranta bardzo szkodliwe, gdyż nie dostrzega on wtedy wyjątkowości każdej Mszy świętej i może ulec zniechęceniu. [10]

Jakie są – oprócz modlitwy – sposoby na pogłębienie swojego życia duchowego? W pogłębieniu życia duchowego pomaga lektura Pisma Świętego, dokumentów Kościoła i książek religijnych, połączona z odpowiednią refleksją. [11]

W jaki sposób posługujący może lepiej poznać liturgię? Liturgię poznać można dzięki czytaniu różnych podręczników oraz oglądaniu transmisji wzorcowych celebracji Mszy świętej. [11]

Które posługi spełniają ministranci? Ministranci przygotowują kielich, pomagają kapłanowi podczas przygotowania darów, obrzędu lavabo i puryfikacji oraz służą przy patenie. [13]

Za co odpowiedzialni są lektorzy? Lektorzy odczytują w trakcie Mszy Słowo Boże (z wyjątkiem Ewangelii) i mogą śpiewać psalm responsoryjny. Opiekują się także księgami liturgicznymi oraz pomagają celebransowi przy Mszale. [13]

Jakie są obowiązki ceremoniarzy? Ceremoniarze przed Mszą świętą przydzielają wszystkim członkom asysty funkcje do spełnienia, a w jej trakcie czuwają nad prawidłowym przebiegiem obrzędów. [13]

Jak nazywają się i na czym polegają funkcje, które nie są bezpośrednio związane z danym stopniem? Te funkcje to: krucyferariusz i akolici (niosą w procesji krzyż i świece), turyferariusz i nawikulariusz (odpowiedzialni za kadzielnicęi łódkę), insygniarze (trzymają insygnia biskupie) oraz ministrant księgi (służy przy Mszale). [14]

Jakie są inne określenia akolity, insygniarza i ministranta księgi? Akolitę można nazwać inaczej ceroferariuszem, insygniarza – kaperiuszem, a ministranta księgi – librystą.Jakie są podobieństwa i różnice między Mszą świętą a ofiarą Jezusa na krzyżu? Ofiara krzyżowa i ofiara Mszy świętej są tą samą ofiarą. Różnią się one jedynie sposobem złożenia: pierwsza była krwawa, druga jest bezkrwawa. [15]

Czy Msza święta wyłącznie przypomina ofiarę krzyżową albo czy ją powtarza? Msza święta nie jest tylko przypomnieniem ofiary krzyża, nie jest też jej powtórzeniem, ponieważ Chrystus poprzez swą śmierć zbawił ludzi raz na zawsze, stanowi natomiast za każdym razem jej uobecnienie. [15]

Jaką rolę pełni Jezus podczas każdej Mszy świętej? Jezus na Mszy świętej jest jednocześnie kapłanem i ofiarą, to znaczy ofiaruje sam siebie.Komu i za kogo ofiaruje się Jezus na Mszy świętej? Jezus w czasie Eucharystii ofiaruje się za nas swojemu Ojcu.W jaki sposób obecny jest Chrystus pod postaciami chleba i wina? Pod postaciami chleba i wina Chrystus jest obecny prawdziwie, rzeczywiście i substancjalnie (vere, realiter et substantialiter). [15]

W czyjej osobie działa kapłan, sprawując Mszę świętą, i co to oznacza? Kapłan podczas celebracji Mszy świętej działa w osobie Chrystusa (in persona Christi), a więc ofiarę na ołtarzu w rzeczywistości składa sam Jezus. [15]

Czy Msza święta jest potrzebna Bogu? Do czego jest ona potrzebna ludziom? Msza święta nie jest Bogu potrzebna do niczego i stanowi jedynie dowód jego miłości do człowieka. Ludziom zaś pomaga w osiągnięciu zbawienia.Ile ołtarzy znajduje się w starszych kościołach? W kościołach zbudowanych przed soborem watykańskim II występują dwa ołtarze: przyścienny, przy którym kiedyś sprawowano Mszę świętą, i posoborowy w kształcie stołu. [16]

Czym jest prostracja? Kiedy się ją stosuje? Prostracja (leżenie krzyżem) to czwarta postawa liturgiczna stosowana podczas przyjmowania święceń kapłańskim i liturgii Wielkiego Piątku. [17]

Jakie są sposoby przekazania znaku pokoju? Znak pokoju można przekazać poprzez podanie ręki, nałożenie rąk, pokłon albo pocałunek. [18]Kogo i co okadza się na Mszy świętej? Co się całuje? Podczas liturgii okadza się: ołtarz, krzyż, księgę Ewangelii, dary ofiarne, celebransa, koncelebransów, wiernych i Najświętszy Sakrament. Całuje się natomiast ołtarz oraz Ewangeliarz. [18]

Którym elementom Mszy świętej mogą towarzyszyć okadzenia? Okadzenia można stosować w następujących momentach:– podczas procesji wejścia [21],– po ucałowaniu ołtarza (celebrans okadza ołtarz i krzyż) [24],– na Ewangelię (odczytujący ją okadza księgę Ewangelii) [27, 28],– podczas przygotowania darów (celebrans okadza dary ofiarne, ołtarz i krzyż, po czym ceremoniarz albo turyferariusz okadza celebransa, koncelebransów i lud) [31, 32],– w czasie konsekracji (turyferariusz okadza postacie eucharystyczne). [34]

Kiedy i w jaki sposób odbywa się przygotowanie ołtarza do liturgii eucharystycznej? Ołtarz do liturgii eucharystycznej przygotowuje się po modlitwie powszechnej. Jedna lub dwie osoby przynoszą z kredensji kielich i puszki. Na ołtarzu rozkłada się korporał (w lewo, w prawo, od siebie, do siebie), na którym kładzie się palkę (w prawym górnym rogu), patenę (na środku), kielich z puryfikaterzem (po prawej stronie) oraz puszki. [30]

W czym pomagają kapłanowi ministranci w czasie przygotowania darów i obrzędu lavabo? Jeden z ministrantów podchodzi do ołtarza podczas modlitwy nad hostią i podaje celebransowi ampułki z winem i wodą. Następnie, trzymając ampułkę z wodą i tackę lawaterza, polewa mu palce, a drugi posługujący podaje ręczniczek do ich wytarcia. [31, 33]

Jak wygląda posługa przy patenie? Ministranci służący przy patenie przystępują do Komunii świętej jako pierwsi, a potem stają tak, by nie przeszkadzać w udzielaniu Komunii św. (gdy Komunię św. rozdaje jeden kapłan – ministrant staje po prawej stronie). Nie mogą przy tym przechylać pateny ani dotykać jej powierzchni. [36]

Jakie jest zadanie ministranta przy puryfikacji? Po Komunii świętej ministrant podchodzi do ołtarza i wlewa do kielicha wodę (czasem też wino). Wodą polewa palce kapłana. [37]Kiedy wykonuje się pokłon do celebransa? Ukłon do celebransa czyni się tylko przed i po okadzeniu go. Przed biskupem natomiast należy pokłonić się przed i po każdej posłudze. [25, 27, 32]

W których momentach wystawienia okadza się Najświętszy Sakrament? Kapłan okadza Najświętszy Sakrament w czasie pieśni „O zbawcza Hostio” i „Przed tak wielkim Sakramentem”, a turyferariusz podczas błogosławieństwa. [41, 42]

Czym różni się szyk procesji eucharystycznej od procesji wejścia? W procesji eucharystycznej akolici, turyferariusz i nawikulariusz idą bezpośrednio przed kapłanem z Najświętszym Sakramentem, a nie na początku procesji. [43]

Jakie są rodzaje dni w roku liturgicznym? W roku liturgicznym występują między innymi: niedziele, uroczystości, święta, wspomnienia obowiązkowe i dowolne oraz dni powszednie. [47]

Które dni należą do grupy świąt nakazanych? Świętami nakazanymi są uroczystości: Świętej Bożej Rodzicielki (1 I), Objawienia Pańskiego (6 I), Wniebowstąpienia Pańskiego, Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny (15 VIII), Wszystkich Świętych (1 XI) oraz Narodzenia Pańskiego (25 XII), a także wszystkie niedziele. [49]

Które szaty i paramenty liturgiczne powinny mieć danego dnia określony, jednolity kolor? Identyczny kolor muszą mieć: ornat, stuła, dalmatyka dla diakona, sutanele i pelerynki dla ministrantów oraz welon na kielich. [49]

Wybrane pojęcia (18)

Pełny spis pojęć wraz z wyjaśnieniami znajduje się w „Kompendium ministranta” na stronach 57-63.

Alba – biała szata liturgiczna długa do kostek, noszona przez kapłanów, diakonów oraz służbę liturgiczną (lektorów i ceremoniarzy).

Ambona – pulpit znajdujący się w prezbiterium, służący do odczytywania Słowa Bożego i głoszenia homilii.

Ampułki – naczynia w kształcie dzbanków, w których przechowuje się wodę oraz wino używane podczas Eucharystii.

Bielizna kielichowa – paramenty liturgiczne będące zaopatrzeniem kielicha. W jej skład wchodzą: welon, korporał, palka oraz puryfikaterz.

Celebrans – duchowny sprawujący Eucharystię. W przypadku, gdy towarzyszą mu inni kapłani (koncelebransi), nazywany jest głównym celebransem.

Cingulum – pasek w postaci sznura lub płóciennej taśmy, służący do przewiązywania w pasie alby. Najczęściej występuje w kolorze białym.

Dzwonki – instrument muzyczny służący do zapewnienia oprawy liturgii i używany podczas różnych jej części. Ma za zadanie zwrócić uwagę na ważność danego momentu bądź potrzebę zmiany postawy ciała.

Ewangeliarz – księga liturgiczna zawierająca perykopy z Ewangelii na niedziele, uroczystości i święta.

Gong – instrument muzyczny wykorzystywany w kościele. Posiada inną budowę niż dzwonki, ale podobną symbolikę. Korzysta się z niego przy konsekracji.

Hostia – okrągły opłatek (przaśny chleb z mąki pszennej), ozdobiony krzyżem, stający się w trakcie Mszy świętej Ciałem Chrystusa.

Kapa – szata liturgiczna kapłana lub diakona w postaci długiej, ozdobnej peleryny zapinanej pod szyją, używana w czasie nabożeństw i udzielania sakramentów poza Eucharystią.

Kielich – naczynie liturgiczne, w którym konsekruje się wino. Powinien być wykonany z metalu szlachetnego albo przynajmniej mieć złocone wnętrze.

Komunikant – wypiekana z wody i mąki mała hostia. Po konsekracji przemienia się w Komunię Świętą, która jest rozdzielana wiernym.

Komża – krótka do kolan biała szata liturgiczna wykorzystywana przez kapłanów, diakonów i służbą liturgiczną.

Koncelebrans - kapłan współcelebrujący Mszę świętą.Konsekracja – przeistoczenie chleba i wina w Ciało i Krew Pańską w trakcie Eucharystii.

Korporał – kwadratowa płócienna chusta składana na dziewięć części, na którym w trakcie liturgii ustawia się kielich, patenę oraz puszkę, jest też na trwałe umieszczony przed tabernakulum. Na korporale każdorazowo stawia się również monstrancję z Hostią. Symbolizuje całun, którym w grobie owinięte było ciało Jezusa.

Kredensja (kredens) – stolik w prezbiterium, na którym znajdują się paramenty liturgiczne. Można dokonać na nim po Komunii Świętej puryfikacji naczyń.

Kustodia – ozdobne naczynie w kształcie puszki z nóżką, w którym przechowuje się w tabernakulum konsekrowaną Hostię przeznaczoną do wystawiania w monstrancji.

Lavabo – obrzęd kończący przygotowanie darów w liturgii eucharystycznej. Polega na obmyciu rąk przez celebransa, który wypowiada w trakcie tej czynności słowa: „Obmyj mnie Panie z mojej winy i oczyść mnie z grzechu mojego”.

Lawaterz – dzbanek i tacka używane przy obrzędzie lavabo.Lekcjonarz – księga liturgiczna zawierająca czytania mszalne na cały rok liturgiczny.

Monstrancja – naczynie, w którym umieszcza się do adoracji i błogosławieństwa Najświętszy Sakrament. Złożona z obustronnie przeszklonej puszki na Hostię oraz otaczającej ją promienistej glorii.

Mszał – najważniejsza księga liturgiczna. Zawiera stałe i zmienne obrzędy Mszy świętej oraz wskazówki potrzebne do jej sprawowania.

Naviculum (nawikula, „łódka”) – naczynie służące do przechowywania kadzidła, za które w czasie liturgii odpowiedzialny jest nawikulariusz. Nazwa pochodzi od jego kształtu.

Ołtarz – 1. Stół kamienny, na którym sprawuje się Eucharystię (ołtarz posoborowy). 2. Blat kamienny z ustawioną za nim nastawą ozdobioną obrazami i rzeźbami, umieszczony przy tylnej ścianie prezbiterium (ołtarz przyścienny).

Ornat – wierzchnia ozdobna szata liturgiczna bez rękawów zakładana przez kapłana do Mszy świętej. Ma postać płaszcza z otworem na głowę, okrywającego całe ciało.

Palka – kwadratowe nakrycie kielicha wykonane ze sztywnego materiału. Ma zabezpieczać zawartość kielicha przed zanieczyszczeniem, na przykład przez owady.

Paramenty liturgiczne – przedmioty służące kultowi Bożemu, które używane są w kościele, a więc szaty i naczynia liturgiczne oraz wszelkie pozostałe sprzęty potrzebne do liturgii.

Patena – 1. Naczynie liturgiczne w postaci metalowego, pozłacanego talerzyka (patena kielichowa) lub miseczki (patena głęboka), służące do składania na nim hostii przeznaczonej do konsekracji. W patenie głębokiej mieszczą się również komunikanty. 2. Parament liturgiczny używany podczas rozdawania Komunii świętej przez posługującego ministranta, wyposażony w uchwyt (patena komunijna). Na nią spadają cząstki Ciała Pańskiego.

Pelerynka (kołnierzyk) – szata zakładana przez ministranta na komżę. Najczęściej występuje w kolorze złotym.

Puryfikacja – oczyszczenie przez kapłana za pomocą wody i puryfikaterza (czasem też wina) naczyń używanych podczas Eucharystii do konsekracji i rozdzielania Ciała i Krwi Chrystusa. Następuje po Komunii Świętej.

Puryfikaterz – podłużna płócienna chusta służąca wycierania naczyń liturgicznych, zwłaszcza kielicha, w trakcie Mszy świętej.

Puszka (cyborium) – naczynie na komunikanty w formie kielicha z pokrywką. Z niej rozdaje się Komunię Świętą wiernym oraz przechowuje ją w tabernakulum.

Ręczniczek – płócienna chusta służąca celebransowi do wytarcia rąk po lavabo.Sakramenty – widzialny znak przekazania łaski Bożej, ustanowiony przez Chrystusa. Kościół uznaje siedem sakramentów: chrzest, bierzmowanie, Eucharystię, spowiedź, namaszczenie chorych, kapłaństwo i małżeństwo.

Stuła – szeroka, ozdobna wstęga noszona przez kapłanów i diakonów na komży bądź albie podczas Eucharystii czy udzielania sakramentów. Stanowi symbol belki krzyża niesionego przez Chrystusa.

Sutanela – szata liturgiczna noszona wraz z komżą i pelerynką przez ministrantów, podobna do sutanny.

Sutanna – długa do kostek szata ze stojącym kołnierzykiem, zapięta na rząd małych guzików, wkładana przez kapłanów, gdy występują publicznie.

Sygnaturka – dzwonek zawieszony przy wejściu z zakrystii do prezbiterium, używany na rozpoczęcie Mszy świętej.

Tabernakulum – mała, pancerna szafka zamykana na klucz, znajdująca się w tylnej części prezbiterium (na ołtarzu trydenckim czy w ścianie) lub w oddzielnej kaplicy. Przechowuje się w niej Najświętszy Sakrament. Obok tabernakulum umieszczona jest wieczna lampka.

Turibulum (kadzielnica) – kociołek z pokrywką, zawieszony na łańcuszkach zakończonych daszkiem z uchwytem. W jego wnętrzu żarzą się węgielki, na które sypie się kadzidło. Jest stosowany podczas liturgii do okadzeń. Opiekuje się nim turyferariusz.

Zakrystia – boczne pomieszczenie w kościele, połączone przejściem z prezbiterium. Służy do przechowywania naczyń oraz szat liturgicznych, tam też kapłani i asysta przygotowują się do liturgii.